OCRA-MESLEKİ TEKRARLAMALI HAREKETLER İNDEKSİ

MESLEKİ TEKRARLAMALI HAREKETLER İNDEKSİ ( OCRA ) NEDİR ?​

• OCRA yöntemi sıklıkla ve tekrarlanan taşımaların hesaplamasında kullanılan bir ergonomik riskleri hesaplama yaklaşımıdır. Özellikle el, bilek, dirsek, ve omuz gibi üst vücut hareketleri ile ilgili hesaplamalar için kullanılır ve vücudun sağ ve sol kısımları için ayrı-ayrı hesaplanır.
• OCRA indeksi iş süresince gerçekleşen teknik hareket sıklığının, önerilen sıklığa bölünmesi olarak ifade edilir;​

OCRA indeksi = Teknik hareket sıklığı / Önerilen sıklık

• OCRA yöntemi montaj hattında ergonomik risk faktörlerinin analizi için uygun olan tek yöntem olarak ortaya çıkmaktadır.​
• OCRA yöntemi kaldırma ve taşımaların yoğun olduğu üretim aşamaları için uygun değildir. Otomasyona dayalı malzeme aktarma sistemlerinin kullanıldığı ve operatörlerin belirli bir hızla ilerleyen bir konveyör etrafında çalıştığı durumlarda kullanılır.
• OCRA indeksi hesaplanırken istasyonda birden fazla iş yapılıyorsa, bu işler için ayrı ayrı indeks hesaplanmaz, tüm istasyon için tek bir OCRA değeri hesaplanır.​
• OCRA yönteminde üst vücut hareketlerinin ergonomik incelemesi yapılır. Özellikle el, bilek, dirsek ve omuz gibi temel üst vücut elemanlarının çalışma duruşları ve hareketleri OCRA indeksi ile yorumlanmaktadır.​
• OCRA literatüründe tekrarlı iş olarak geçen işler, çevrim süresi boyunca tekrarlı olarak yapılan işlerdir.​

TEKNİK HAREKETLER

• Bir işlemi gerçekleştirmek için yapılan temel manüel hareketlerdir (hareket ettirme, uzanma, alma, kavrama, tutma, bırakma, yürüme, kontrol etme, döndürme, itme, çekme, kesme, başlatma, sonlandırma, boyama, zımparalama, çekiçle çakma vb.)

TEKNİK HAREKET SIKLIĞI

• Bir dakikada yapılan teknik hareket sayısıdır. Teknik hareket sıklığı ve önerilen sıklık değerleri aşağıdaki formüllerle hesaplanır.

Teknik hareket sıklığı = Bir çevrimdeki teknik hareket sayısı * 60 / çevrim süresi

Önerilen sıklık = SS * P * T * K* ERF * (DP * TİS) ​

SS: Sabit Sıklık​

P: Postur​

T: Tekrarlılık​

K: Kuvvet​

ERF: Ek Risk Faktörleri​

DP: Yetersiz Dinlenme Periyodu​

TİS: Tekrarlı İşlerin Bir Vardiyadaki Toplam Süresidir.​

MTH RAHATSIZLIKLARINI OLUŞTURAN DURUMLAR​

Endüstriler, rekabet ortamında varlıklarını sürdürmek ve iş yapmaya devam edebilmek için, gittikçe daha yüksek üretim hızlarına ve teknolojik yeniliklere gereksinim duymaktadır. Bunun sonucu olarak, çalışma faaliyetleri günümüzde aşağıdaki iş taleplerini içerebilir ​

• Sık sık diğer çalışanlardan veya makinalardan yardım istemeden yükleri kaldırma, taşıma ve çekme veya itme,​
• Çalışanların uzun bir periyot boyunca veya günlerce sadece bir işlevi veya hareketi yapmasını gerektiren artan uzmanlaşma,
• Daha hızlı tempoda çalışmak, daha yüksek montaj hattı hızları,​
• Aletleri kullanırken daha sıkı tutmak zorunda olmak, vb.​
• Bir günde sekiz saatten fazla çalışma,​
• Kötü makine tasarımı, alet ve iş yeri tasarımı veya uygun olmayan araçların kullanımı​

MTH SONUCU OLUŞAN RAHATSIZLIKLAR​

Çalışanların vücutlarında sakatlığa neden olabilecek fiziksel stres ve aşırı zorlanma yaratır. İnsan sağlığı açısında bu risk faktörleri uzun süreli devam ederse başta kas iskelet sistemi hastalıkları veya yaralanmalar olmak üzere birçok meslek hastalığını beraberinde getirebilir. ​

MTH SONUCU ALINAN ÖNLEMLER​

​ Hatalıkların önlenmesi için iş yerinde etkin ergonomi programlarının yürütülmesi gerekir. ​

Bu programın gerçekleşmesinde işveren ve çalışanların sorumluluklarınının bilincinde olmaları ve gereğini yerine getirmeleri gerekir.​

• Yönetim Sorumluluğu: Ergonomik bir program oluşturmak ve çalışanların bu programa katılmalarını sağlamak​
• Çalışanların Sorumluluğu: İşverenin düzenlediği programlara katılmak ve işyeri İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ kurulu gibi uygun kanallardan denetçiler ve işverenlere geri bildirimlerde bulunmak​
• Risk Değerlendirmesi: İşveren ,işyerinde mevcut olan risklerden etkilenme olasılığı olan çalışanların durumunu kapsayacak şekilde risk değerlendirmesi yapmak. Ergonomik risk kontrolleri; zorundadır. Bunlar ergonomik risk kontrolleridir.​
• Yönetsel Kontroller: İş teknikleri konusunda eğitim ,iş organizasyonu ve iş organizasyonu ve çalışma ve dinlenme sürelerinin düzenlenmesi bu kontrol altındadır.​
• Teknik Kontroller: İşyeri plan ve donanımının başlangıçta düzenlenmesi, çalışma ortamı ve donanım tasarımının geliştirilmesi, gerekli donanım ve aksesuarların sağlanması gibi kontroller sayılabilir. Burada üzerinde durulması gereken önemli bir nokta da, kişisel koruyucu donanımların sadece teknik veya yönetsel kontrollerin uygulanamadığı durumlarda kullanılmasının uygun olduğu hususudur.​
• Sağlık Kontrolleri: Öncelikle koruyucu hekimlik ilkelerinin yaşama geçirilmesi, çalışanların işe giriş ve aralıklı sağlık kontrollerinin düzenli olarak yapılması ve bu kontroller sonucunda meslek hastalığı tanısı alan çalışanların rehabilitasyonunun sağlanması önemlidir.​
• Eğitim Programları: İşverenler, denetçiler, tasarımcılar ve çalışanlar arasında güvenlik duyarlılığını artırmak için düzenlenmelidir. Bu programlar, işverenlerin çalışanları işyerindeki ergonomik risk faktörleri konusunda yeterli derecede bilgilendirmesi ve böylece çalışanların kendi korunmalarına aktif olarak katılmalarını sağlamaktadır.​

​SONUÇ OLARAK;

• OCRA ile taşıma ve kaldırmaların yoğun olduğu değil operatörlerin belirli bir hızla ilerleyen bir konveyör etrafında çalıştığı durumlarda, vücut elemanlarının çalışma duruşları ve hareketleri yorumlanmaktadır.​
• MTH rahatsızlıkları aynı işlev ve haraketi, uzun saatler ve yüksek tempoda yapılması sonucunda oluşur.​
• Bu rahatsızlıklar; kas ve iskelet ile başlayıp kalıcı rahatsızlıkların oluşmasına yol açabilir.​
• Ve bu rahatsızlıkların önlenmesinde çalışan dahil tüm yetkililerin sorumlulukları ve yerine getirmeleri gereken görevler vardır.​

​